Kult św. Michała Archanioła związany jest z jego objawieniami.

Początku sanktuarium na górze Gargano sięgają przełomu V i VI w. Św. Michał Archanioł objawił się w grocie na północ od portu Sipontum (obecnie Manfredonia) i poprowadził jego mieszkańców do zwycięstwa w bitwie z poganami.

Najważniejszą częścią Sanktuarium jest Święta Grota. Od 29.09.493 r. nosi tytuł Niebiańskiej Bazyliki, gdyż jako jedyna świątynia na świecie nie została nigdy poświęcona ludzką ręką. Wokół miejsca objawień powstało miasto, które zostało nazwane po prostu Monte Sant’Angelo (Góra Świętego Michała). Pierwszą preromańską budowlę chrześcijańską, wzniesioną w epoce bizantyjskiej, usytuowano poniżej groty. Między VII i VIII w. dobudowano bazylikę, przez którą wchodziło się do sanktuarium. Istotne zmiany architektoniczne w sanktuarium nastąpiły w XIII w. Z 1282 r. pochodzi ośmioboczna dzwonnica (wys. 27 m.). Do groty prowadzą schody (86 stopni), wzdłuż których znajdują się nagrobki. Niebiańska Bazylika składa się z dwóch części: nagiej skały i wybudowanej obok nawy (koniec XIII w.), do której prowadzą drzwi z brązu. Nawa jest jednym z pierwszych przykładów gotyku na Półwyspie Apenińskim. Ołtarz (koniec XVII w.) zdobią kamienne rzeźby św. Józefa, św. Mikołaja z Bari i św. Antoniego z Padwy. Obok znajduje się kaplica Relikwii Świętego Krzyża (1791 r.). Przy wejściu do groty usytuowano mały ołtarz (XVII w.) św. Franciszka z Asyżu. W prezbiterium stoi rzeźba (1507 r.) z białego marmuru przedstawiająca św. Michała Archanioła zwyciężającego szatana. Obok wznosi się tron biskupi (połowa XI w.) Po lewej stronie prezbiterium usytuowano kamienne rzeźby: św. Michała Archanioła, który zwycięża smoka, Madonny z Dzieciątkiem, Najświętszej Trójcy i św. Mateusza Apostoła. Od kilkunastu lat opiekę nad sanktuarium Świętego Michała Archanioła na górze Gargano sprawują polscy księża michalici.

Do sanktuarium pielgrzymowali m.in.: św. Franciszek z Asyżu, św. Brygida Szwedzka, św. Alfons Ligurio, św. Ojciec Pio, papieże i władcy.

W załomie skalnym groty znajduje się miejsce zwane „Studzienką” lub „Kroplą”, gdzie gromadzi się woda, o cudownych właściwościach, która kapie ze skały.