Jan Paweł II – papież pielgrzym odbył łącznie aż 104 zagraniczne podróże apostolskie (w tym aż 8 do Polski) odwiedzając 132 kraje, pielgrzymował także około 100 razy na terenie Włoch, ponadto wizytował także ponad 300 rzymskich parafii. Szacuje się, że około 2 lata pontyfikatu spędził poza Watykanem, pokonując łącznie odległość ponad trzykrotnie większą niż dystans między Ziemią a Księżycem. Otwartość papieża Polaka poprzez odwiedzanie wiernych w ich miejscach zamieszkania, powiedzielibyśmy nawet – szukanie drugiego człowieka w duchu Ewangelii stało się znakiem rozpoznawczym jego pontyfikatu – „pontyfikatu bez granic”. Ojciec Święty uważał, że papież jest zobowiązany do podróżowania ku wszystkim ludziom nie tylko jako następca św. Piotra, ale także jako kontynuator misji św. Pawła.

Praktycznie natychmiast po rozpoczęciu pontyfikatu, 29 października 1978 roku Jan Paweł II, jak jest często określany – „papież pielgrzym”, udał się na modlitwę do Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej w Mentorelli, gdzie miał zwyczaj się modlić już od czasu swoich studiów w Rzymie i później poprzez lata biskupie i kardynalskie.

Natomiast, jako cel pierwszej podróży zagranicznej Jan Paweł II – papież pielgrzym obrał Amerykę Środkową, odwiedzając na początku 1979 roku Dominikanę, Meksyk oraz Bahamy. Podczas pierwszej pielgrzymki papież Polak wprowadził kontynuowany później zwyczaj całowania ziemi danego kraju po wylądowaniu.
Najwięcej czasu Ojciec Święty spędził w Meksyku, gdzie w Puebli otworzył III Konferencję Episkopatu Ameryki Łacińskiej. Meksykanie przyjęli papieża Polaka z żywiołowym entuzjazmem, można było nawet usłyszeć okrzyki „Niech żyje Lolek”. „Lolek” wrócił do Meksyku jeszcze czterokrotnie i wywarł wielki wpływ na kształt meksykańskiego kościoła, dzięki czemu do dziś Meksykanie darzą Karola Wojtyłę wielkim szacunkiem. Co ciekawe za pierwszą wizytę papieża w Meksyku na miejscowy episkopat została nałożona grzywna, ponieważ publiczne noszenie stroju duchownego było tam zakazane. Papież musiał też posiadać wizę podróżną ze względu na to, że ówczesne antykatolickie władze Meksyku nie utrzymywały stosunków dyplomatycznych z Watykanem.

W 1979 roku zorganizowano również pamiętną pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II do Ojczyzny.

Papież pielgrzym – Jan Paweł II odwiedził wiernych na wszystkich kontynentach, a szczególnie solidaryzował się z ludźmi słabymi i cierpiącymi, protestując przeciwko uciskom i nierównościom społecznym. W Afryce wspominał dramat niewolnictwa (Podczas pielgrzymki do Afryki w 1982 roku Jan Paweł II podkreślił, że „Kościół przynosi Chrystusa, nie kulturę innej rasy”.), w Ameryce Łacińskiej potępiał władzę dyktatorską, w krajach za żelazną kurtyną rozbudzał dążenia wolnościowe oraz nawoływał do pokoju i pojednania w miejscach konfliktów zbrojnych.

Jednym z wyznaczników pontyfikatu Karola Wojtyły był otwarty dialog ekumeniczny z innymi wyznaniami, nie spotykany wcześniej w Kościele na tak szeroką skalę. Jan Paweł II, czyli papież pielgrzym jako pierwsza głowa Kościoła Katolickiego w historii odwiedził synagogę i meczet, a także szukał pojednania i płaszczyzn bliskości z niekatolickim kościołami chrześcijańskimi. Już w 1979 roku postawił mocny akcent pielgrzymując do Turcji, gdzie między innymi spotkał się z patriarchą ekumenicznym Konstantynopola, co było symbolicznym rozpoczęciem dialogu z prawosławiem, a także biorąc udział w spotkaniu ekumenicznym podczas wizyty w Irlandii. W 1982 roku podczas pielgrzymki do Wielkiej Brytanii miało też miejsce nieoficjalne spotkanie z królową Elżbietą II, będącą jednocześnie głową kościoła anglikańskiego oraz z arcybiskupem Canterbury.
27 października 1986 roku zostało zorganizowane historyczne spotkanie przedstawicieli 47 Kościołów i Wspólnot chrześcijańskich oraz 13 religii niechrześcijańskich w Asyżu w Światowym Dniu Modlitwy o Pokój. Jan Paweł II – papież pielgrzym odbył też pierwszą w historii podróż apostolską do krajów skandynawskich, odwiedzając Norwegię, Islandię, Finlandię, Danię i Szwecję. Podczas wizyty spotykał się z chrześcijanami różnych odłamów i wzywał do jedności przez wiarę w tego samego Zbawiciela – Jezusa Chrystusa. W 2000 roku Ojciec Święty odwiedził Egipt oraz Ziemię Świętą, gdzie w Instytucie Yad Vashem mówił o tragedii Holocaustu i ubolewał nad wszelkimi przejawami antysemityzmu. Symbolicznym momentem była też modlitwa przy Ścianie Płaczu w Jerozolimie.

Jan Paweł II zasłynął nie tylko jako papież pielgrzym, ale także jako głowa Stolicy Apostolskiej spotykając się z wieloma politykami i działaczami różnych narodowości i kultur na całym świecie, dialogując na rzecz pokoju i pojednania. Początek pontyfikatu to między innymi przemówienie na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku i spotkanie z prezydentem Jimmym Carterem (Jan Paweł II jako pierwsza głowa Kościoła w historii odwiedził Biały Dom). Papież Polak dążył też zawsze do pojednania polsko-niemieckiego i w związku z tym już w 1980 roku wybrał się z pielgrzymką do Republiki Federalnej Niemiec (odwiedził później Niemcy jeszcze dwukrotnie).
W 1982 roku Jan Paweł II prowadząc mediacje i modląc się na rzecz pokoju, odwiedził również Wielką Brytanię i Argentynę, które prowadziły w tym czasie wojnę o Falklandy. Natomiast pod koniec roku w Hiszpanii w katedrze św. Jakuba w Santiago de Compostela papież odczytał „Akt Europejski”, który wzywał Europę do powrotu do chrześcijańskiego dziedzictwa przodków. Stolica Apostolska pod rządami papieża Polaka doprowadziła również do zażegnania stuletniego konfliktu pomiędzy Argentyną i Chile. Natomiast, w 1988 Jan Paweł II przemawiał w Parlamencie Europejskim w Strasburgu, gdzie podkreślił wsparcie Kościoła dla integracji europejskiej, a narody słowiańskie nazwał „drugim płucem” Europy.

Ze względu na pogarszający się stan zdrowia Jan Paweł II był zmuszony nieco ograniczyć swoją aktywność apostolską, jednak jako papież pielgrzym nigdy całkowicie nie zrezygnował z podróży. W swojej słabości fizycznej dawał świadectwo mocy duchowej, szczególnie identyfikując się z chorymi. Jeszcze w sierpniu 2004 roku Ojciec Święty wybrał się z wizytą do Sanktuarium w Lourdes obchodząc 150. rocznicę ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu, gdzie powiedział:

Przyłączam się do waszych modlitw, podzielam wasze nadzieje, podobnie jak wy przeżywam okres życia naznaczony cierpieniem fizycznym, jednak nie mniej owocny w przedziwnym zamyśle Boga.

Pontyfikat Jana Pawła II był przełomowy pod względem papieskiego nauczania, które miało swój wymiar również w formie spotkań z wiernymi – bezpośredniości, serdeczności, uśmiechu. Określenie „papież pielgrzym”, którym Ojciec Święty sam zwykł się określać, przylgnęło do papieża Polaka, który na wzór Chrystusa szukał zagubionych i słabych podróżując od Europy aż po krańce Oceanii.

zdjęcie w nagłówku: © Wikimedia Commons By Itto Ogami, CC BY 3.0 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48394202