Na Archipelagu Wysp Maltańskich znajduje się około 360 kościołów (mówi się nawet, że po jednym na każdy dzień w roku). Praktycznie każda parafia celebruje dzień swojego patrona. Odbywają się wówczas tzw. festy, czyli odpusty parafialne, które znacznie różnią się od tych, które mają miejsce w Polsce. Za sprawą południowego temperamentu Maltańczyków święta są w równym stopniu przeżyciem religijnym jak i towarzyskim. Organizowane wydarzenia mają podniosły nastrój sacrum, a towarzysząca mu całkiem świecka zabawa pozwalają odwiedzającym naprawdę poczuć znaczenie określenia „Malta – wyspa świąt i kościołów”.

Przygotowania rozpoczynają się już tydzień wcześniej. Wówczas dekorowany jest kościół, ulice i domy, a cała okolica oświetlona jest niczym w Boże Narodzenie. Uroczystości trwają kilka dni, podczas których odbywają się pochody połączone z występami orkiestr dętych, a dookoła znajduje się mnóstwo kramów z zabawkami, jedzeniem oraz lokalnym alkoholem. Ostatniego dnia festy w czasie procesji wierni wynoszą figurę świętego patrona z kościoła i obchodzą z nią ulice miasta lub wsi. Na zakończenie organizowane są widowiskowe pokazy fajerwerków. Najwięcej takich lokalnych świąt celebrowanych jest na Malcie od czerwca do września.

Święto św. Pawła w Valletcie © viewingmalta.com
Święto św. Józefa © viewingmalta.com
Święto Matki Bożej z Góry Karmel © viewingmalta.com
Kościół NMP w Mellieha w czasie festy © viewingmalta.com

W przeciwieństwie do letnich odpustów, które urzekają spontanicznością, podczas Postu wszędzie panuje poważny nastrój. Uroczystości Wielkiego Tygodnia na Malcie są przygotowywane przez mieszkańców miesiącami. Tuż po Popielcu w każdej miejscowości urządza się specjalne wystawy przedstawiające stacje Drogi Krzyżowej, a okna przyozdabia się kirem i wywiesza w nich krzyże. W Wielki Czwartek upamiętnia się Ostatnią Wieczerzę. Wierni tłumnie zjeżdżają do miasteczka Ghargur, gdzie aktorzy odtwarzają wielkanocne misterium. Wielki Piątek to dzień głębokiej żałoby i smutku. Milkną wówczas kościelne dzwony, zaś wieczorem wszyscy uczestniczą w Drodze Krzyżowej, która ma szczególnie uroczysty przebieg w Valletcie. W niedzielę od samego rana cała Malta raduje się i celebruje Zmartwychwstanie Chrystusa. Najbardziej efektownie wygląda to w Vittoriosie, gdzie triumfalna procesja z figurą Jezusa nie chodzi, lecz biegnie. Zwyczaj wywodzi się z czasów angielskiej administracji, gdy niezadowolony z przedłużających się obchodów gubernator wyznaczył procesjom surowe ramy czasowe. Ich przekroczenie groziło grzywną, więc aby nie pomijać żadnego odcinka trasy trzeba było ją przebiec.

Biegnąca procesja wielkanocna w Vittoriosie © viewingmalta.com

Na Maltę najlepiej wybrać się wiosną lub jesienią. Upały nie dają się wtedy we znaki, a ruch turystyczny stopniowo maleje i robi się spokojniej. Planując wyjazd na Maltę warto także sprawdzić wcześniej czy w czasie naszego pobytu nie odbywają się festy (przydatna w tym wypadku może być wyszukiwarka maltańskich Mszy oraz kościołów https://www.quddies.com.mt/).
Uczestnictwo w nich daje obraz lokalnego życia i pozwala poczuć smak maltańskiego folkloru, a także zweryfikować prawdziwość określenia „Malta – wyspa świąt i kościołów”!

Więcej wiadomości na temat archipelagu Wysp Maltańskich poniżej: