Stolica Malty – Valletta i zakon joannitów

Brak komentarzydo Stolica Malty – Valletta i zakon joannitówMalta Kamil Landowski10 lutego 2019pielgrzymka, św. Paweł, UNESCO, wycieczka

Stolica Malty – Valletta jest najdalej wysuniętą na południe europejską stolicą. Wraz z 320 zabytkami, jest jednym z najbardziej zagęszczonych obszarów zabytkowych na świecie. Wpływ na to miał m.in. zakon joannitów, z którego historią nierozerwalnie związana jest Malta.

Wielki mistrz zakonu Jean Parisot de la Valette w 1566 r. podjął decyzję o budowie miasta na półwyspie Sciberras, które później nazwano na jego cześć. Projekt miasta stworzył włoski architekt, uczeń Michała Anioła, Francesco Laparelli, jednak opuścił on Maltę po dwóch latach. Stanowisko architekta objął jego maltański uczeń, Giolamo Cassar, którego można uważać za właściwego twórcę miasta ustanowionego jako trzecia stolica Malty.

Najważniejsze miejsce w centrum nowej stolicy zarezerwowane było dla świątyni zakonu joannitów, której patronem, podobnie jak i całego zakonu, został św. Jan Chrzciciel. Stworzona przez Giolamo Cassara w XVI wieku konkatedra z zewnątrz niepozorna, zachwyca niesłychanie bogato urządzonym wnętrzem przebudowanym w latach sześćdziesiątych XVII wieku przez włoskiego artystę Matteo Preti. To dzięki niemu konkatedra św. Jana stała się pierwszym barokowym kościołem w Europie. 

Preti nad wyraz śmiało podszedł do kwestii upiększania świątyni, pokrywając każdy centymetr powierzchni sklepienia malowidłami przedstawiającymi historię zakonu. W tym samym czasie świątynia wzbogaciła się o wspaniałe rzeźby dłuta Giuseppe Mazzuolego przedstawiające chrzest Jezusa i wystawny barokowy ołtarz. Posadzka wyłożona jest płytami nagrobnymi upamiętniającymi wyśmienitości zakonu rycerskiego. Katedra posiada osiem kaplic, z których każda poświęcona jest jednemu z „języków” zakonu joannitów.

Do katedry przylega oratorium, czyli obiekt, który swego czasu pełnił funkcję prywatnej kaplicy Wielkich Mistrzów Zakonu. Najważniejszym elementem i niewątpliwym arcydziełem jest słynny obraz Michelangelo Merisi da Caravaggio o powierzchni przekraczającej 15 m², pod tytułem Ścięcie św. Jana W tym samym miejscu umieszczono także inny obraz artysty: Święty Hieronim piszący.

Kilka kroków dalej znajduje się kościół św. Pawła Rozbitka, który również został wzniesiony przez joannitów. Przez wiele lat był to parafialny kościół stolicy, gdyż katedra służyła tylko Kawalerom Maltańskim. Wchodząc do środka uwagę przykuwa obfitość ornamentów, obrazów i rzeźb. W bocznej kaplicy można obejrzeć fragment kolumny z Rzymu, przy której został ścięty św. Paweł. Została ona ofiarowana na początku XIX wieku przez papieża Piusa VII. Inna cenną pamiątką jest relikwiarz z fragmentem ręki apostoła.

Mimo tysiącletniej tradycji maltańskiego przywiązania do nauk św. Pawła, w XIII wieku jedynie jedna czwarta ludności była chrześcijanami. Ewangelizacja pozostałej części nastąpiła dopiero po przybyciu zakonu joannitów w XIV wieku.

Mówiąc o zakonie joannitów nie sposób nie wspomnieć o Pałacu Wielkich Mistrzów (możliwość wirtualnego zwiedzania tutaj). Jest to kolejna historyczna budowla Valletty zaprojektowana przez Gerolamo Cassara w 1571 roku i oddana do użytku w 1576 roku. Podobnie jak w przypadku konkatedry św. Jana, skromna fasada nie zdradza jakie bogactwa znajdują się w środku . Prawdziwe piękno pałac odkrywa przed zwiedzającymi w momencie dotarcia do jego wnętrza. Na korytarzach można podziwiać bogato zdobione sklepienia, średniowieczne zbroje rycerskie, a przede wszystkim przepiękne freski oraz wizerunki mistrzów zakonu.

Miejscem w pałacu, którego nie można ominąć, jest zbrojownia mogąca pochwalić się jedną z największych kolekcji broni okresu Kawalerów Maltańskich. Pośród około 6 tys. egzemplarzy oręża i zbroi należących w przeszłości do joannitów znajdują się unikatowe egzemplarze broni białej, pistolety, działa oraz zbroje, w tym również inkrustowana złotem zbroja wielkiego mistrza Alofa de Wignacourta.

Pałac aż do końca rządów joannitów na wyspie w 1798 r. był siedzibą Wielkiego Mistrza Zakonu. Od 1800 roku podczas brytyjskiego okresu kolonialnego, służył jako pałac gubernatora. Obecnie stanowi siedzibę prezydenta Malty i parlamentu.

Zapraszamy do odwiedzenia strony www.visitmalta.com skąd można pobrać między innymi mapy Valletty.

Co jeszcze kryje stolica Malty? Wszelkie sugestie mile widziane w komentarzach!

Swoją wiedzę na temat Malty poszerzysz tutaj:

• Maltańskie dziedzictwo UNESCO
• Kuchnia maltańska
• Najpiękniejsze zatoki Malty
• Maltańscy święci
• Święta i kościoły Malty
• Cudowne Gozo
• Symbole Malty
• Polska na Malcie
• Malta wyspa św. Pawła