Między Polską a Maltą istnieje wiele podobieństw, które łączą oba kraje. Są to między innymi silne tradycje chrześcijańskie. W kościołach w obu krajach zawsze jest dużo ludzi. Mamy podobną mentalność, a nawet barwy narodowe. Poniżej opisujemy polskie akcenty, które znajdziemy na Malcie.

Pytając mieszkańców Malty o skojarzenia związane z Polską, pierwszą myślą jest postać papieża Jana Pawła II, który odwiedził Maltę trzykrotnie.

Pierwsza pielgrzymka Ojca Świętego odbyła się w dniach 25-27 maja 1990 roku. Podczas swojej wizyty papież odwiedził miejsca związane z osobą św. Pawła, który znalazł się na wyspie po zatonięciu okrętu wiozącego go jako więźnia do Rzymu. Najważniejszym wydarzeniem podczas tej pielgrzymki była uroczysta Msza Święta w sanktuarium maryjnym Ta’ Pinu na wyspie Gozo.

Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta
Pierwsza wizyta Jana Pawła II na Malcie © DOI Malta

Druga wizyta na Malcie nie była planowana i wynikała z awarii samolotu, którym papież zmierzał do Afryki. Awaryjne lądowanie wymusiło krótką wizytę na maltańskim lotnisku w dniu 1 września 1990 roku.

Trzeci raz Jan Paweł II odwiedził archipelag wysp maltańskich w dniach 8-9 maja 2001 roku. 9 maja papież odprawił Mszę Święta na Placu Spichlerzy we Florianie, podczas której beatyfikował trójkę maltańczyków: Ignacego Falzoniego, siostrę Marię Adeodatę Pisani oraz księdza Jerzego Precę. We wspomnianej Mszy Świętej wzięło udział około 200 000 wiernych, czyli prawie 2/3 obywateli. 

Wizyty Papieża zostały upamiętniane w kilku miejscach na archipelagu Wysp Maltańskich. Tablice poświęcone Ojcu Świętemu można znaleźć m.in.: w grocie św. Pawła w Rabacie, gdzie papież modlił się pod pomnikiem św. Pawła, na ścianie Pałacu Wielkich Mistrzów w Valletcie, gdzie spotkał się z prezydentem Malty oraz konkatedrze św. Jana w stolicy archipelagu. W stolicy Gozo – Victorii postawiono natomiast pomniki papieża Jana Pawła II. Jeden z nich stoi na schodach przed katedrą Wniebowzięcia NMP zaś drugi postawiono przy drodze. W bazylice Ta’ Pinu znajdują się liczne fotografie dokumentujące wizytę Jana Pawła II, które mogą podziwiać pielgrzymi odwiedzający świątynię.

Posąg św. Pawła w Rabat © viewingmalta.com
Tablica pamiątkowa pod posągiem św. Pawła w Rabat © viewingmalta.com
Pomnik Jana Pawła II przed Katedrą na Gozo © viewingmalta.com

Nieco mniej rozpoznawalny na Malcie jest św. Maksymilian Kolbe, jednak można znaleźć na wyspie również akcenty związane z jego osobą. W kościele św. Franciszka w Valletcie znajduje się obraz z wizerunkiem świętego, natomiast w miejscowości Qawra (Bugibba) znajduje się parafia pw. św. Maksymiliana Kolbe, który jednocześnie jest patronem tego miasta.

Inne polskie akcenty na Malcie można znaleźć w miejscowości Kalkara na Cmentarzu Marynarki Wojennej. Był on jednym z kilku, na którym pogrzebano poległych w czasie II wojny światowej. To właśnie tu pochowani zostali polscy żołnierze, którzy zginęli na Malcie. Znaleźć tam można między innymi nazwiska sześciu lotników należących do 138. Dywizjonu do Zadań Specjalnych RAF, którzy wraz z dwiema innymi polskimi załogami wykonywali lot z Anglii do Afryki Północnej z dostawą lekarstw dla walczących tam wojsk brytyjskich. Wracając z bliskiego wschodu załoga por. Dobromirskiego przybyła na maltańskie lotnisko Luqa 15 grudnia, a dwa dni później, 17 grudnia o godz. 2:00 wystartowała do dalszego przelotu. Krótko po starcie maszyna runęła na ziemię i wpadła do nieistniejących obecnie kamieniołomów. Przypuszczalną przyczyną wypadku była awaria silników.

Na maltańskim cmentarzu znajdują się także groby dwóch marynarzy z załogi okrętu podwodnego ORP „Sokół” oraz mogiła wywodzącego się z Polonii kanadyjskiej z Ottawy sierżanta Stanleya Johna Kozlowskiego, służącego w 37. Dywizjonie RAF. Zginął on w katastrofie lotniczej na lotnisku Luqa, kiedy jego samolot, podczas startu zderzył się z innym samolotem.

U wybrzeży Malty zginęło również 13 marynarzy służących na okręcie ORP „Kujawiak”. Okręt zatonął tuż po północy 16 czerwca 1942 roku po wpłynięciu na minę. 22 września 2014 roku polska ekspedycja odnalazła wrak „Kujawiaka”, zaś w czerwcu 2016 roku wydobyto z niego dzwon okrętowy, który trafił do Muzeum Morskiego w Valletcie. Nie jest to jedyny akcent związany z tym okrętem w stolicy wyspy, gdyż 6 czerwca 2015 roku w Górnych Ogrodach Barakka odbyła się ceremonia odsłonięcia tablicy upamiętniającej zatonięcie okrętu.

Tablica upamiętniająca zatonięcie ORP „Kujawiak” w Valletcie © Zala [CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)]

Zdjęcie w nagłówku: zdjęcie w nagłówku: DOI Malta

Więcej wiadomości na temat archipelagu Wysp Maltańskich poniżej: